بهترین قیمت تجهیزات پزشکی ایران

اصطلاح یرقان به تغییر رنگ زرد رنگ پوست، صلبیه و غشاهای مخاطی ناشی از افزایش بیلی روبین در خون اشاره دارد، ماده ای که از متابولیسم هموگلوبین موجود در گلبول های قرمز خون ناشی می شود.
برای نوزاد تازه متولد شده (در بیشتر موارد) یک تظاهرات فیزیولوژیکی است که قرار است ظرف چند روز ناپدید شود و احتمالاً عملکرد مثبتی دارد زیرا بیلی روبین می تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان کارآمد عمل کند.
زردی زمانی آشکار می شود که میزان بیلی روبین از 3 میلی گرم در دسی لیتر بیشتر شود. رنگ مایل به زرد ابتدا در صورت و صلبیه (قسمت سفید چشم) ظاهر می شود و سپس تا تنه و اندام های فوقانی و تحتانی گسترش می یابد.
زردی می تواند فیزیولوژیک باشد یا نشان دهنده یک آسیب شناسی باشد.
زردی فیزیولوژیکی حدود 60 درصد از نوزادان متولد شده در ترم کامل بارداری و 80 درصد از نوزادان نارس (یعنی متولد شده قبل از هفته 37 بارداری) را تحت تاثیر قرار می دهد.
زردی که دارای معیارهای زیر باشد را می توان به عنوان فیزیولوژیک تعریف کرد:

بعد از 24 ساعت اول زندگی (معمولاً در روز دوم تا سوم) رخ می دهد.
تمام بیلی روبین غیر مستقیم است (بیلی روبین به مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود).
مقادیر بیلی روبین هر روز زیاد افزایش نمی یابد.
این مقادیر نباید از سطوح هشدار خاصی که توسط جداول خاص تعیین شده است تجاوز کند (تقریباً 12 میلی گرم در زایمان های ترم و 15 میلی گرم در دسی لیتر در نوزادان نارس).
در نوزاد ترم نباید بیش از 10 روز و در نوزاد نارس بیش از 15 روز طول بکشد.
زردی فیزیولوژیک اساساً به دو دلیل ایجاد می شود:

افزایش بار بیلی روبین در کبد؛
تاخیر کبد در از بین بردن بیلی روبین به دلیل عدم بلوغ مسیرهای متابولیک مسئول دفع آن (به همین دلیل در نوزادان نارس بیشتر است).
زردی نوزاد همچنین زمانی که برخی عوامل مستعد کننده مانند تولد ناشی از اکسی توسین وجود داشته باشد یا اگر مادر در دوران بارداری به دیابت مبتلا شده باشد، شایع تر است.
شکل دیگری از زردی مربوط به شیردهی است. زردی شیر مادر زمانی اتفاق می‌افتد که بیلی روبین از 4 تا 5 روز زندگی در نوزادان سالم، با رشد خوب و با شیر مادر افزایش می‌یابد. گاهی اوقات طولانی است، تا 12 هفتگی. دلیل آن هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اگرچه اعتقاد بر این است که علت آن ماده ای است که در شیر مادر وجود دارد که جذب مجدد بیلی روبین از روده را افزایش می دهد (یعنی باعث افزایش به اصطلاح گردش خون کبدی می شود).

به اصطلاح یرقان مرتبط با شیردهی در مواردی که نوزاد شیرده در روزهای اول تولد به خوبی تغذیه نمی کند و وزن کم می کند متفاوت است. مقادیر بیلی روبین در این موارد بالا نیست و زمانی ناپدید می شود که نوزاد شروع به مصرف مقدار کافی شیر مادر کند.
اگر زردی به عنوان فیزیولوژیک یا در موارد زردی شیر مادر طبقه بندی شود، کاری لازم نیست انجام شود، جز اینکه صبر کنید تا مشکل برطرف شود و رنگ پوست طبیعی شود. مخصوصاً اگر زردی از شیر مادر باشد، به هیچ وجه نباید شیردهی را قطع کرد. فقط در مواردی که زردی با شدت بالا به نظر می رسد، مقدار بیلی روبین باید در مرکز زایمان یا طبق اندیکاسیون پزشک متخصص اطفال بررسی شود.
اگر زردی پاتولوژیک باشد، می توان بیلی روبین غیر مستقیم یا مستقیم را افزایش داد (افزایش دومی دلایل کاملاً متفاوتی دارد و نیاز به درمان جداگانه دارد). اگر افزایش به دلیل شکل غیر مستقیم باشد، ممکن است علل متفاوت باشد. مهم ترین شکل آن به دلیل ناسازگاری ناشی از فاکتور Rh (مادر Rh منفی و کودک Rh مثبت) یا از گروه خونی AB0 (یعنی مادر با گروه خونی صفر و کودک با گروه A یا B) است.
در چنین مواردی، مادر آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که به گلبول‌های قرمز خون کودک متصل می‌شوند و باعث تخریب آن‌ها (به نام همولیز) و در نتیجه افزایش بیلی روبین تولیدی می‌شود. آنتی بادی هایی برای مادر که از ایجاد ناسازگاری در بارداری های بعدی جلوگیری می کند.

سایر علل کمتر شایع توسط بازجذب خونریزی ها (مثلاً در مورد سفالوهماتوما)، برخی از ناهنجاری های مادرزادی گلبول قرمز، عفونت ها، کمبود برخی آنزیم ها (مثلاً کمبود G6PD)، توسط برخی بیماری های ژنتیکی نادر، یا از پلی سیتمی. در مورد دوم، تعداد بالای گلبول های قرمز خون، افزایش تولید بیلی روبین را تعیین می کند.
یکی دیگر از علل زردی می تواند کم کاری مادرزادی تیروئید باشد که به لطف آزمایش غربالگری که برای همه نوزادان در روزهای اول پس از تولد از طریق نمونه خون از پاشنه پا انجام می شود، تشخیص داده می شود.
بدیهی است که اگر زردی پاتولوژیک در نظر گرفته شود، نوزاد دچار مقداری AC می شود

تحقیقات برای شناسایی علت
زردی پاتولوژیک باید درمان شود، زیرا اگر مقادیر از یک آستانه معین (حدود 20 تا 25 میلی گرم در دسی لیتر) فراتر رود، بیلی روبین ممکن است در برخی از نواحی مغز رسوب کرده و عوارض عصبی دوری ایجاد کند.
اولین درمان با خرید فتوتراپی بیمارستانی ارائه می شود، یعنی انتشار یک پرتو نور خاص که به تخریب بیلی روبین کمک می کند و بنابراین راحت تر از بین می رود. تا زمانی که بیلی روبین به مقادیر غیرخطرناک کاهش یابد، کودک باید در معرض نور درمانی قرار گیرد. در این موارد ممکن است مدت اقامت در بیمارستان برای چند روز تمدید شود.
تنها در صورتی که فتوتراپی در موارد خاص و منتخب مؤثر نباشد، باید به اصطلاح اگزانگوینوترانسفیوژن متوسل شد که هدف آن حذف بیلی روبین و اکثر گلبول های قرمز پوشیده از آنتی بادی از مادر و جایگزینی آنها با گلبول های طبیعی است. از خون اهداکنندگان گروه Rh منفی 0.